چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
نقدی بر آرای مهران صولتی(جامعه شناس و معلم):
در مورد حضور مردم در انقلاب ۵۷ عبارت مشهوری وجود دارد؛ آنها می‌دانستند که چه نمی‌خواهند، ولی نمی‌دانستند که چه می‌خواهند! این عبارت دستمایه مهران صولتی شده تا با مطرح کردن کردن دوگانه‌هایی متعارض (مادیات همراه با معنویات، جمهوریت همراه با اسلامیت، تجدد همراه با تدین) به نابجایی و غیر ضروری بودن انقلاب اسلامی در ایران بپردازد. آمچیزی که صولتی در بیان آن قاصر بوده یا بدان کم توجهی کرده است. بحث الگو‌های توسعه‌ای و تمدنی مورد نیاز برای انقلاب بواسطه حضور فقه پویا و فاصله گیری از فقه سنتی است. سولتی به جریان چند گامی انقلاب‌ها برای طی شرایط گذار و رسیدن به مرحله تثبیت هم توجهی نداشته است. در واقع، برداشت او از انقلاب، تحقق مدینه فاضله است. همان القائیات نادرستی که بعضا در قالب انحرافات ایدئولوژیک مطرح می‌شود. در نگاه ما، انقلاب قائدتا اقدامی چندگامی یا چند مرحله‌ای بوده، نیازمند بهره گیری از فقه پویا برای اتصال سه بعد جمهوریت، اسلامیت و انقلابی گری در قالب‌های توسعه‌ای و تمدنی است و برای ممانعت از انحرافات، ریزش‌ها و رویش‌های خاص خودش را دارد. انقلاب‌های دینی (نظیر انقلاب ایران) باید در مقابل چالش ها، آسیب‌ها و انحرافات، حساسیت خود را تا لحظه آخر متصل به مرحله تثبیت حفظ کنند و مانع برهم خوردن تعادل سه بعد جمهوری، دینی و انقلابی گری خود باشند.
کد خبر: ۳۹۴۰۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۵
« انسداد فکری ایرانیان»؛ گفت و گو با امیرحسین ساکت:
غرب هیچ‌گاه از گذشتۀ خود غافل نبوده و به خصوص سیر علوم غربی کاملاً پیوسته است. سنت‌های علمی غرب حتی در سیاه‌ترین اعصار تاریخ حفظ شده و استمرار یافته است. فلسفۀ غرب از تالس تا هایدگر تداوم داشته و همین موجب غنای آن شده است. اما آیا بزرگ‌ترین اتفاقات تاریخی ایران معاصر انعکاسی در آثار علامه یا دیگران داشته است؟ آیا آثار ایشان قبل و بعد از کودتای ۲۸ مرداد یا انقلاب اسلامی تفاوت محسوسی دارد؟
کد خبر: ۳۹۳۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۹
مصطفی تقوی، رئیس گروه فلسفه علم دانشگاه شریف:
تجارب زیست فردی و اجتماعی اثبات نموده که دیگر دین پژوهان نمی توانند بدون توجه به فناوری دین پژوهی کنند (چه در معنای فلسفی و چه در معنای جامعه شناختی کلمه دین پژوهی) زیرا فلاسفه تکنولوژی به این نتیجه رسیده اند که تکنولوژی امری ارزشبار است و به این ترتیب برای دین پژوهان پرسش ایجاد شده که آیا ارزشهایی که توسعه تکنولوژی منجر به ترویج آنها می شود با ارزش های دینی سازگار هستند یا خیر؟در واقع ، توسعه فکری انسان از یک طرف باعث توسعه پرسشگری و خروج از مطلق پنداری ها شده و از طرف دیگر، باعث توسعه فناوری منجر به تغییر سبک زندگی و به دنبال آن؛ تغییر در ارزش ها و اخلاقیات و فرهنگ را فراهم می کند. در کنار این دو مورد، باید بحث حساسیت ها و تحفظات مربوط به عبور از مرزهای متعارف شناخت و عمل( نظیر ورود به مباحث انتقال جنین ، تراریخته ، آمیزش های بین گونه ای ، فناوری ها و تولیدات تهاجمی و کشتار جمعی، ویروس های نو ترکیب ، کشت بافت و .....) را نیز اضافه کرد که نیازمند دستیابی و توسعه فلسفه توجیه کننده برای مبادرت یا کناره گیری از این امور است.
کد خبر: ۳۹۳۱۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۱۶
نعمت فاضلی و سایر اساتید جامعه شناسی:
نشست «فرهنگ در برنامه‌های توسعه» با حضور و سخنرانی نعمت الله فاضلی، سیدرضا صالحی امیری و روح‌الله نصرتی، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست نعمت فاضلی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بیان داشت که مشکل ما اضمحلال «سیاست فرهنگی» است. علایق دانشگاه باید مستقل از حکومت و بازار باشد. وقتی تفکیک‌پذیری نهادی در جامعه‌ای نباشد، اساسا سیاست فرهنگی وجود ندارد. وقتی حاکمیت مجاز باشد در آموزش و دانشگاه‌ها هر طور دلش می‌خواهد دخالت کند، در زندگی و شیوه زیست مردم مداخله کند، یعنی در این کشور چیزی به نام سیاست فرهنگی وجود ندارد. وظیفه آموزش عالی این است که افراد را استعلا و پرورش بدهد و به شیوه خاصی تربیت کند. اگر حکومت بگوید نمی‌خواهم آموزش عالی ما حقیقت‌جو، کنجکاو، پرسشگر و نقاد باشد و می‌خواهم دانشگاه برای من سرباز تربیت کند، برقی است که دستگاه را از کار می‌اندازد.
کد خبر: ۳۹۱۹۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
محمدرضا پویافر:
درباره تحلیل وقایع چند ماه اخیر محمدرضا پویافر، پژوهشگر اجتماعی مصاحبه ای انجام داده است. وی یکی از مهم‌ترین عوامل بروز اتفاقات اخیر و شرایط فعلی را بی‌توجهی نهاد حکمرانی به تغییرات اجتماعی جامعه دانست و از تعارضات اجتماعی درون جامعه سخن گفت. پویافر در این گفتگو پیشنهاد‌هایی را نیز برای برون‌رفت از شرایط فعلی ارائه داد. بخش نخست این گفتگو را در ادامه از نظر می‌گذرانید.
کد خبر: ۳۸۹۷۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۱۳
تفکر انتقادی جامعه شناسانه یا روانشناسانه:
حکومت ها همواره می کوشند تا ناکارآمدی های سیستمی خود را به ناهمراهی های شهروندان نسبت داده و آن ها را شرمسار وجدان شان سازند. متاسفانه روان شناسی در این زمینه به استخدام قدرت درآمده و سعی کرده تا سوژه های نوینی خلق کند. دانشی که پیشاپیش فساد، اختلاس، قانون گریزی و سوء استفاده از موقعیت را از طریق بررسی رفتار اجتماعی شهروندان تشخیص داده و آن ها را با یک سرزنش اخلاقی مشایعت می کند. بر خلاف جامعه شناسی که دانشی ذاتا انتقادی و معطوف به نقد ساختارهای سلطه و انقیاد آفرین است، روان شناسی کوشیده است تا با ابژه کردن فرد در فرآیندی معطوف به قدرت، از او سوژه ای بهنجار و سازگار با ساختارهای مسلط بسازد (فوکو). تفاوتی که موجب اخراج جامعه شناسان از دانشگاه و ماندگاری روان شناسان در آن شده است.
کد خبر: ۳۸۸۹۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
مرکز پژوهش‌های مجلس :
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در گزارشی به ارزیابی عملکرد سازمان صداوسیما در کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی، پرداخت.
کد خبر: ۳۸۷۶۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۲۲
حجاب و نظرات ابوالفضل اقبالی جامعه‌شناس؛
شاید ناآرامی‌های اخیر بستری برای ایجاد شکاف و فضای دوقطبی میان مردم شد؛ دو قطبی‌ای که در حوزه حجاب بیشتر قابل لمس بود. سالهاست که حجاب به یکی از اصلی‌ترین سوژه‌های ایجاد شکاف تبدیل شده و کمپین‌های متعددی از سوی چهره‌های آن سوی آب‌ها برای تمرکز بر روی حجاب کلید خورد و نتایج آن در ماه‌های اخیر در کف خیابان ظهور کرد. در این باره با دکتر ابوالفضل اقبالی (جامعه‌شناس و پژوهشگر) گفتگویی انجام شده و این در حالی است که آقای اقبالی معتقد است، فضای دو قطبی محدود به ۲۰تا ۳۰ درصد از جامعه است و حدود ۸۰ درصد جامعه حجاب برایشان یک ابزار یا مسئله سیاسی نیست و یک رفتار فردی برایشان محسوب می‌شود. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
کد خبر: ۳۸۶۷۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۰۷
عباس عبدی؛
عباس عبدی معتقد است که اگر کسی ممنوع‌الخروج یا در آستانه زندان شدن باشد و از راه‌های غیرقانونی از کشور خارج شود و درخواست پناهندگی کند شاید قابل فهم باشد، ولی کسانی که می‌توانند آزادانه از کشور بروند و حتی در مورد رفتن خود نیز به اطرافیان اطلاع‌رسانی می‌کنند، چه نیازی به پناهندگی دارند؟ علت در حساسیت حکومت است و این بسیار عجیب است که بهترین کارشناسان کشور و کارآفرینان می‌توانند بدون هیچ مشکلی کشور را ترک کنند و مثل آب خوردن از طریق دوستان‌شان یا از طریق لینکدین کار پیدا و مهاجرت کنند، آنگاه برای تعدادی ورزشکار که رفتن آنان به خارج اهمیت چندانی ندارد و اتفاقا چندان بد هم نیست (مثل فوتبالیست‌ها و والیبالیست‌ها) .. این همه حساسیت وجود دارد و پاسپورت آنان را می‌گیرند یا دنبال تماس‌های آنان هستند که مبادا قصد مهاجرت و پناهندگی داشته باشند. این رفتار در دنیای امروز نوبر است.
کد خبر: ۳۷۹۵۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۲
مطالبات رفاهی از دولت؛
به نظر می‌آید با اینکه پدیده «بی‌خانمانی» در ایران نیز شایع است و نمی‌توان آن را کتمان کرد، اما ابعاد و شرایط آن روشن نشده و نیاز به پژوهش دارد. این مطلب جستاری بر این پدیده است.
کد خبر: ۳۷۰۰۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۱
به مناسبت درگذشت جمشید بهنام؛
بهنام به نسلی از جامعه‌شناسان در ایران تعلق داشت، که به تحلیل و مطالعه واقعیت‌های اجتماعی جامعه ایران می‌پرداختند. جامعه آن روز ایران، جامعه‌ای در حال تغییر و دگردیسی بود و همین امر جامعه‌شناسانی از جمله بهنام را درگیر با مسائل روز ایران می‌کرد.
کد خبر: ۳۶۵۱۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۲
تاریخ سیاسی؛
عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: مشروطه یک پدیده مدرن ایرانی است که می‌خواهد صورت جدیدی از جامعه ایرانی طراحی کند که گشودگی اجتماعی دارد.
کد خبر: ۳۵۴۴۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۹
مترجم کتاب چپ داروینی؛
«داروین در منشا انواع در چند جا از جمله در مقدمه‌اش و همچنین در اتوبیوگرافی‌اش اذعان می‌کند که من ایده‌ی اصلی نظریه انتخاب طبیعی را تحت تاثیر مالتوس پروراندم. به‌طور مشخص آن چیزی که به آن اشاره می‌کند یک اصلی است موسوم به «نابرابری رشد جمعیت و رشد منابع» در کتاب «رساله‌ای در باب اصل جمعیت» مالتوس».
کد خبر: ۳۵۰۹۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۶
قدرت تخریبی جناح ها در جامعه ؛
جناح‌های فکری، عقیدتی و مذهبی زمانی که در برابر یکدیگر قرار گیرند، خسارات زیانباری به همراه دارند. در صورتی که این جناح‌بندی‌ها نیز به سلطهٔ یکی از جناح‌ها بینجامد خسارات زیانبار آن بیشتر است.
کد خبر: ۳۴۷۳۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۲۸
مروجین غارتگری!
علیرضا پناهیان در مراسم افتتاحیه «عملیات گفتگومحور زنجیره تواصی» که در بستر فضای مجازی و با حضور مبلغین مجازی سراسر کشور برگزار شد، به سخنرانی پرداخت و به پرسش‌های مطرح شده پاسخ داد. در ادامه، فراز‌هایی از این گفتگو را می‌خوانید:
کد خبر: ۳۴۳۷۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۰۱
نمکی:
وزیر بهداشت گفت: سالمندانی داریم که هنوز کار می‌کنند تا جوانان بیکار را حمایت کنند و عده‌ای دیگر، چون در زمان جوانی‌شان زیرساخت اشتغال در کشور نداشته ایم، جوانی نکرده و مولّد نبوده، پیر شده اند. در بحث سقط‌های غیرقانونی هم باید توجه کنید که منشا این سقط‌ها کجاست. آیا تمسک و توسل به قانون برای سقط‌های غیرقانونی در مطب دکتر فلانی، جای سقط را به زیرپله یا خانه‌های مخفی نخواهد برد؟ آیا مرگ و میر نوزادان بالاتر نخواهد رفت؟
کد خبر: ۳۴۳۳۷۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۳۰
چرا معلمان را فرهنگی می نامند؟
ویکتور هوگو شاعر و داستان نویس فرانسوی :برای نابود کردن یک فرهنگ؛ نیازی نیست کتاب ها را بسوزانید، کافی است کاری کنید مردم آنها را نخوانند.
کد خبر: ۳۳۵۶۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۲
وقوع انقلاب ۵۷؛
مهران صولتی در متنی با عنوان انقلابی در جستجوی تمنای محال، اقدام به تحلیل ریشه‌های انقلاب اسلامی از دیدگاه‌های خاص نموده است. دیدگاه‌هایی که او را به استنتاجی بن بست گونه از خروجی‌های انقلاب سوق داده و با نادیده گرفتن پیامد‌ها و اثرات چند لایه گی انقلاب، نویسنده را به سیاه گوگی به ظاهر واقع گرا، هدایت نموده است. اما شناسایی برخی از ریشه‌ها و تحولات، باعث کنار نهادن این تحلیل بن بست گرایانه و دوباره نگری هدفمند منجر به رویش‌ها و زایش ها، خواهد شد.
کد خبر: ۳۲۷۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۲
آثار دین در ساختار جامعه
نگرش‌های متفاوتی در اترباط بین جامعه و دین وجود دارد. اینکه جامعه مدنی چه تاثیری از فعالیت‌های دینی می‌پذیرد.
کد خبر: ۳۲۳۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۳
بیت الله محمودی؛
اگرچه موضوع استقلال دانشگاه و لزوم عیان شدگی آن در همه ساحات نهاد آموزش عالی کشور در قامت یک مسئله بنیادی و به عنوان یک ضرورت سیستمی و فرهنگ آکادمیک محل بحث و اتفاق نظر اغلب دانشگاهیان است، اما در بستر واقعیت های اجتماعی و سیاسی حاکم بر جامعه ما که نظام دانشگاهی در عمل در سیطره این جریان ها محصور است امکان تحقق آن نه تنها بسیار دور از دسترس بلکه اساسا مضر است.
کد خبر: ۳۲۳۰۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۰/۲۹